Girişimcilerin de yararlanabileceği T.C. Ekonomi Bakanlığı teşvikleri ile ilgili buradaki yazıyla giriş yapmıştım ve şu teşviklerden bahsetmiştim;
- Madde 4. Ürün-Hizmet Tescil Desteği
- Madde 5. Marka Yurtdışı Tescil ve Korunma Desteği
- Madde 7. Belgelendirme Desteği
- Madde 8. Reklam, Tanıtım ve Pazarlama Desteği
- Madde 9. Yurtdışı Birim Desteği
Şimdi kalan diğer teşvikleri anlatarak devam edeyim. Bu yazımda anlatacağım teşvikler bilişim girişimcilerinin tatlı rüyalar görmelerini sağlayabilecek cinsten. Bakalım bu destekler neymiş.
Madde 10. Danışmanlık Desteği: Burada da yine yurt dışına yönelik ürün/hizmet pazarlaması için pazar analizi gibi danışmanlık hizmetlerinin satın alınmasında giderlerinizin %50’sine yıllık 200.000 USD destek sağlanıyor. Bunun için ön onay almanız gerekli. Hizmeti satın almadan önce ön onay formunu doldurup bakanlığın adresine postalıyorsunuz. Talebiniz incelenerek desteklenip desteklenmeyeceği size bildiriliyor. Eğer cevap olumlu olursa, ilgili danışmanlık hizmetini satın alarak daha sonra destek geri ödemesi için başvurabilirsiniz. Diğer bazı desteklerde olduğu gibi ön onay alma koşulunun olması aslında bir bakıma sizi rahatlatan, çok ters/yanlış birşey yapmadıktan sonra harcamanızın geri ödenebileceğini gösteren bir süreç.
Madde 11.Acenta Komisyon Desteği: Eğer ürün ve hizmetiniz yurt dışında distribütörler, bayiler veya acentalar aracılığıyla satılacaksa (veya pazar bunu gerektiriyorsa), Ekonomi Bakanlığı bu ödediğiniz komisyonların %50’sini yıllık 100.000 USD limite kadar ve tam 48 ay boyunca destekliyor. Bu özellikle ilk pazara girişte/penetrasyonda gerçekten ciddi bir rekabet avantajı sağlayabilecek bir destek.
Bu komisyon desteğinin bir de mobil uygulama ve bilgisayar oyunu versiyonu da var. Onu da aşağıda anlatacağım.
Madde 14.Yurtiçi Tanıtım-Eğitim Desteği: Bu ilginç bir destek aslında. Özetle yurt dışına satacağınız ürün/hizmetiniz için yabancılara yönelik (muhtemel alıcılar veya bayiler gibi) Türkiye’de bir çeşit etkinlik (eğitim olabilir, tanıtım/pazarlama toplantısı olabilir) düzenlemek istediğinizde bununla ilgili giderler destekleniyor.
Yurt dışından davet edilen ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımı ile münhasıran yurt dışına yönelik olarak yurt içinde düzenlenen tanıtım ve pazarlama etkinliklerine ilişkin giderleriniz % 50 oranında ve program başına en fazla 50.000 USD tutarında destekleniyor.
Eğer Türkiye’deki etkinlik yurt dışına yönelik bir eğitim etkinliğiyse, yurt dışından davet edilen akademisyen/uzman/ilgili kişi veya kurum/kuruluş temsilcilerinin harcamaları %50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 USD kadar destekleniyor.
Bu destekten faydalanabilmek için ön onay almak şart.
Madde 15. Bilgisayar Oyunu-Mobil Uygulama Pazara Giriş Desteği: Ve evet, çok enteresan bir detsek daha. Sanıyorum başka bir yerde böyle mobil uygulama dikeyinde verilen bir devlet desteği yok.
- Bilgisayar oyunları veya mobil uygulamaların yurtdışında pazarlanmasına yönelik olarak gerçekleştirilen yerelleştirme (tercüme, hedef pazar uyumlaştırması/custumization/localization v.b.),
- DVD hazırlama ve çoğaltma,
- Barındırma (hosting),
- Görsel, yazılı, işitsel medya ve internet reklamları (google, facebook reklamları dahil)
- İnternet sitesi hazırlanmasına (oyunun/uygulamanın tanıtımı ve/veya online oynanması için hazırlanan internet sitesi
tasarım, kodlama ve içeriklendirme harcamaları)
yönelik giderler destekleniyor. Destek alabilmek için söz konusu bilgisayar oyunu/mobil uygulamanın uluslararası tüketiciye sunulmuş olması gerekiyor.
Hosting (barındırma) için, her bir bilgisayar oyunu/mobil uygulama için %50’si için en fazla 20.000 USD tutarında destekleniyor.
Yukarıda maddeler halinde özetlenen pazara giriş giderleri, %50 oranında ve oyun/uygulama başına en fazla 200.000 USD kadar destekleniyor.
Destek için herhangi bir ön onay başvurusu yapmaya gerek yok. Harcamalarınızı yaptıktan sonra istenen belgelerle birlikte destek ödemesi için bakanlığa posta yoluyla başvuru yapıyorsunuz.
Dikkat edilecek nokta, bakanlığın diğer desteklerinde olduğu gibi tamamen yurt dışı pazarlar için çalışma yapıyor olmanız. Yani Türkçe ve/veya Türkiye’ye yönelik bir çalışma olmamalı.
Madde 17. Bilgisayar Oyunu-Mobil Uygulama Komisyon Desteği: Beni gerçekten çok şaşırtan bir destek daha. Kimin aklına geldiyse tebrik ediyorum. Verilen desteklerin gerçekten iyi düşünüldüğünü, gösteriyor. Bu destek özetle şu; geliştirdiğiniz mobil uygulamada “app in purchase” ile birşeyler satıyorsanız, bildiğiniz gibi Apple ve Google sizden %30 komisyon alıyor. İşte bu destek, Apple ve Google’ın aldığı komisyonun tutarının yarısını size ödüyor. Siz de toplamda %15 komisyon ödemiş oluyorsunuz. Nasıl? Güzel değil mi?
Geliştirdiğiniz mobil uygulamalar veya bilgisayar oyunlarının yurt dışı satışına yönelik olarak oluşan ve uygulama/oyun platformlarınca (Apple, Google) tahsil edilen komisyon bedelleri uygulama/oyun başına %50 oranında ve en fazla 100.000 USD tutarında geri ödeniyor. Yani sonuçta 100.000 USD kadar daha az komisyon ödemiş olacaksınız. Ne denebilir ki…
Madde 18. Bilgisayar Oyunu-Mobil Uygulama Geliştirme Desteği: Sıra geldi personel desteğine! Bakanlığın tek personel desteği sağladığı alan, bilgisayar oyunu ve mobil uygulama geliştirme. Bunun dışında bir şey için personel desteği sağlanmıyor. Bu konuda yazılımcılar için bir ayrıcalık tanınmasının gerekli olacağı düşünülmüş besbelli.
Bu güzel desteğin süreci özetle şöyle;
- Geliştirdiğiniz bilgisayar oyunu veya mobil uygulamayı yurt dışında da satışına karar verdiniz,
- Hedeflediğiniz ülke(ler) için yazılımınızda ne gibi yerelleştirme, değişiklikler yapacağınızı belirlediniz
- Bu iş için ne insan kaynağına (yazılımcı) ihtiyaç duyduğunuzu da belirlediniz.
- Projenizi oldukça sade bir ön onay başvuru formunda belirtip bakanlığa posta ile yolladınız.
- Projeniz bakanlıkça incelendi ve desteklenebileceğine karar verildi
- Projeniz için yazılımcı işe aldınız veya mevcut kadronuzdan atama yaptınız.
- Diyelim ki projenizi testlerle birlikte 6 ayda tamamladınız ve hedeflediğiniz yurt dışı pazarına (mesela ABD) yönelik olarak uygulama marketlere (appstore, play store) yüklediniz. Artık uygulamanız ABD kullanıcışları tarafından mobil cihazlarına ve bilgisayarlarına indirilebiliyor.
- Nihayet projenizin süresi buyunca katlandığınız personel maliyetini destek kapsamında geri almak için bakanlığa başvurabilirsiniz.
- Başvurnuzu bakanlık sitesindeki formu doldurarak istenilen belgelerle birlikte posta ile bakanlığa gönderdiniz.
- Bakanlıktaki uzmanlar talebinizi inceleyecek ve eğer onaylanırsa banka hesabınıza geri ödeme yapılacak.
Biraz da destek limitleri ve süresi ile ilgili bilgi vereyim.
Bu destek başlığı kapsamında en fazla iki personele kadar destek veriliyor. Personelin üniversite mezunu olması şartı da yok! Ancak personelin iş için gerekli yetkinliğe sahip olması şartı aranıyor. Yani bu işe atayacağınız personelinizin özgeçmişi bu işi yapabilecek yeterlilikte olduğunu göstermeli. Mesela mezun olduğu fakülte, geçmiş iş tecrübesi, teknik becerileri gibi konular önemli.
Destek kapsamında yıllık desteklenen limit, brüt maaşa göre %50’sine yıllık toplam 50.000 USD. En fazla iki personel desteklendiğini söylemiştim. Yani her bir personel için yıllık 25.000 USD kadar bir destek söz konusu.
Üstelik bu destekten 48 ay süresince yararlanabiliyorsunuz. Bu her yıl için 50.000 USD demek. Toplamda 200.000 USD yapıyor. Elbette sürekli bir ihracat projesi üretmeniz şartıyla.
Geri ödemeler, eğer destek geri ödeme başvurunuz onaylanırsa ortalama 4 ay gibi bir süre içinde firmanıza geri ödeniyor. Yukarıdaki örneğimizde projemiz 6 ay sürmüştü. Buna 4 aylık değerlendirme ve geri ödeme süresini de eklediğimizde, projenizi finanse edebilmeniz için en azından 6-10 aylık personel gideri kadar bir sermayenizin olması gerekiyor. Neticede önce harcayıp sonra geri istiyorsunuz.
Madde 30. Yarışma – Etkinlik Desteği: Açıkçası bu destek ne kadar kullanılabilir pek emin değilim. Fakat yine de kısaca bahsedelim.
Bu destek kapsamında, TİM veya Birlik tarafından döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinin rekabet gücünün geliştirilmesine, sektörün hizmet standartlarının arttırılmasına ve uluslararası alanda markalaşmasına yönelik olarak düzenlenen yarışma ve etkinliklere ilişkin giderler yer alıyor. Bu destek için yarışma/etkinlik programının başlangıç tarihinden en az 1 ay önce ilgili kuruluşun “Hizmet Sektörleri Yarışma/Etkinlik Desteği Ön Onay Başvuru Belgeleri ile birlikte Genel Müdürlüğe başvuru yapması ve ön onay alması gerekiyor. Yani bu destek başvurusuna siz doğrudan başvuru yapmıyorsunuz. Sizin adınıza TİM (Türkiye İhracatçı Meclisi) veya Birlik yapıyor.
Bu destek kapsamında aşağıda belirtilen giderler destekleniyor:
- Organizasyona katılım sağlayan davetlilerin en fazla 2 temsilcisinin uluslararası ve/veya şehirlerarası ekonomi sınıfı ulaşım ve transfer giderleri,
- Organizasyona katılım sağlayan davetlilerin en fazla 2 temsilcisinin kişi başına günlük 150 ABD Dolarına kadar konaklama (oda ve kahvaltı) giderleri,
- Tercümanlık giderleri,
- Yarışma/etkinlik organizasyon giderleri (yer kirası, ilgili teknik araç ve gereçlerin kira giderleri, yemek ve ikram giderleri, vb.),
- Görsel, yazılı ve işitsel tanıtım giderleri,
- Halkla ilişkiler ve danışmanlık hizmeti giderleri,
- Katalog, broşür ve tanıtım malzemeleri giderleri.
TİM ve Birlikler tarafından hizmet sektörlerine yönelik olarak düzenlenen ve Bakanlık tarafından desteklenmesi uygun görülen yarışma ve etkinliklere ilişkin giderler %70 oranında ve yarışma/etkinlik başına en fazla 200.000 USD kadarı karşılanıyor. Ayrıca TİM ve Birlikler tarafından düzenlenen yıllık en fazla 5 yarışma/etkinlik desteklenebiliyor.
Madde 31. Bireysel Fuar Katılım Desteği: Devlet desteği olur da fuar desteği olmaz mı? İlginçtir, bu destekler arasında en popüler olanı fuar katılımlarına verilen destekmiş. Katıldığınız fuarda standınız olması ise şart. Yararlanıcı ve işbirliği kuruluşlarının bireysel katılımlara ilişkin katılım giderleri ile en fazla iki temsilcisinin ekonomi sınıfı gidiş-dönüş ulaşım masrafları %50 oranında ve etkinlik başına en fazla 15.000 USD kadar destekleniyor.
Bu destek, adından da anlaşılacağı gibi firmanızın bireysel olarak katıldığı fuarlar için veriliyor. Bunun yanında, meslek kuruluşları, diğer işbirliği kuruluşları veya organizatörler tarafından da milli katılım organizasyonları gerçekleştirilebiliyor. Bu gibi organizasyonlara firmanız olarak katılım gösterebilirsiniz. Bu durumda ilgili destek başvurusu organizasyonu yapan iş birliği kuruluşunca bakanlığa yapılıyor. Bununla ilgili detaylı bilgiyi burada bulabilirsiniz.
Evet, Ekonomi Bakanlığı’nın bilişim sektörü özelinde faydalanılabilecek destekleri özetle böyle. Zaten bu harcamaları yapacaksınız. En azından bir kısım harcamanızı geri alabilmek için bu desteklerden faydalanmaya bakın. Biraz evrak ve bürokrasi yükü binecek üstünüze. Ama bu geri alacağınız destek tutarlarına göre elbette fazlasıyla katlanılabilir.
Devlet Destekleri Yazı Dizisi
- Çılgın Devlet desteklerine Giriş
- Tekno-Girişimcilerin Favorisi: TÜBİTAK 1512 BİGG
- Tekno-Girişimcilerin Favorisi: TÜBİTAK 1512 BİGG (2. Aşama)
- TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı
- Bilişimcilere Gerçek Olamayacak Kadar Güzel İhracat Destekleri
- Bilişimcilere Gerçek Olamayacak Kadar Güzel İhracat Destekleri-2
- 1511 TÜBİTAK Öncelikli Alanlar AR-GE Desteği